22 februari 2018

‘Medicijnresten inzamelen: gemeenten nu aan zet’

22 februari 2018

Zonder erbij na te denken spoelen veel consumenten restjes medicijnen door de gootsteen. En dat leidt tot steeds grotere problemen in de natuur en is lastig bij de bereiding van drinkwater. De oplossing is simpel: inzamelen. Daarvoor is een goede samenwerking nodig tussen apothekers en gemeenten. Dat is nog niet overal geregeld. “Die gemeenten zijn nu aan zet.”

‘Gemeenten aan zet’

Medicijnresten in het oppervlaktewater zorgen voor steeds meer problemen in de natuur. Een deel van die resten komen in het water terecht, doordat mensen vloeibare restjes medicijnen door de gootsteen spoelen. En volgens Marc de Rooy, die namens het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de ketenaanpak Medicijnresten uit Water aanstuurt, zijn gemeenten aan zet om dat probleem aan te pakken.

Inzamelplicht

Elke gemeente heeft immers inzamelplicht voor het afval van burgers. De Rooy: “Burgers kunnen het dus altijd bij het gemeentelijk afvalbrengpunt inleveren. Maar voor veel mensen is dat niet een logische plek. Daarom brengen ze het naar de apotheek, die dit klein chemisch afval vrijwel altijd aanneemt.”

Afspraken tussen apotheek en gemeente

In steeds meer gemeenten hebben apothekers en gemeenten afspraken gemaakt over de verwerking van die afvalstroom. De Rooy: “De gemeente rijdt bijvoorbeeld af en toe langs om die stoffen op te halen of apothekers brengen het zelf naar de milieustraat van de gemeente. Die samenwerking kan allerlei vormen aannemen. Het principe is echter altijd hetzelfde: apothekers en gemeenten maken heldere afspraken over de rolverdeling.”

‘Apotheken en gemeenten maken heldere afspraken over de rolververdeling’

‘Duizenden euro’s per jaar’

En zo hoort het ook, vindt Jouke de Jong. Hij is apotheker in Drachten én wethouder Waterbeheer in de gemeente Smallingerland. “Is zo’n afspraak er niet, dan komen de kosten voor rekening van de apotheker zelf en dat kan oplopen tot duizenden euro’s per jaar.”

Geen bedrijfsafval

Helaas is het niet overal goed geregeld. Sommige gemeenten zien het medicijnafval dat inwoners bij de apotheek achterlaten, als bedrijfsafval van de apotheek. Zij vinden het daarom niet hun taak om afspraken met apothekers te maken, want de verwerking van bedrijfsafval is geen publieke taak. Een scheve redenering vindt De Rooy en bovendien één die onnodige obstakels oplevert. “Het gaat hier nadrukkelijk niet om bedrijfsafval, maar om medicijnafval van inwoners en dat valt onder het klein chemisch afval. Apothekers ondersteunen de gemeente bij de inzameling daarvan en je kunt apotheken dan ook zien als een vooruitgeschoven post voor de inzameling van klein chemisch afval.”

Lees verder onder het kader

‘Waar je ze haalt, kun je ze inleveren’

Gelukkig lukt het gemeenten en apothekers steeds beter om tot goede afspraken te komen. “Het belangrijkste is dat we aan iedereen duidelijk kunnen maken met een landelijke campagne dat: waar je de medicijnen haalt, je ze ook weer kunt inleveren. Net zoals nu al het geval is met bijvoorbeeld batterijen.”

Antibioticaresistentie

Als apotheker kent De Jong de gevaren van medicijnresten in de natuur. “Veel mensen denken dat het geen kwaad kan. Het gaat immers om hele kleine hoeveelheden die enorm verdund terecht komen in het milieu. Maar sommige medicijnen zijn in kleine hoeveelheden juist schadelijker voor de natuur dan in grote hoeveelheden. Neem antibiotica als voorbeeld. In de juiste dosis doodt het bacteriën. In verdunde vorm wennen die bacteriën juist aan die stoffen en worden ze resistent. Uiteindelijk kan het op die manier ook een bedreiging gaan vormen voor mensen.”