Drinkwaterbedrijven in Nederland werken afzonderlijk en gezamenlijk aan verduurzaming van de drinkwatersector. Dat doen ze onder andere door het beperken en vergroenen van hun energiegebruik, hergebruik van reststromen en gezond natuurbeheer. Een aantal voorbeelden van duurzame maatregelen en samenwerkingen op een rij.

De drinkwatervoorziening is van vitaal belang voor de maatschappij. Tegelijkertijd heeft de productie en distributie van drinkwater flinke impact op de omgeving. Er is bijvoorbeeld veel energie nodig om water te winnen, zuiveren en transporteren. Daarnaast leidt de productie van drinkwater tot afvalstromen.

Om bij te dragen aan de landelijke Klimaatdoelen en de nadelige ecologische impact zoveel mogelijk te beperken, is het belangrijk dat drinkwaterbedrijven verder verduurzamen. Op verschillende manieren werken ze dagelijks aan het vergroenen van hun activiteiten. Bijvoorbeeld met het opwekken en gebruik van groene energie, circulaire inzet van water en reststoffen en zorgvuldig beheer van de natuurlijke omgeving.

Voorbeelden van duurzame maatregelen door drinkwaterbedrijven

Duurzame maatregelen worden zowel zelfstandig als in samenwerking met partners genomen. Dit zijn bijvoorbeeld andere drinkwaterbedrijven, gemeenten, partijen uit de industrie en landbouw- en natuurorganisaties. Per drinkwaterbedrijf zetten we een aantal voorbeelden van projecten en samenwerkingen rond verduurzaming op een rij.

• Brabant Water recyclet alle reststoffen die vrijkomen bij het productieproces. Kalkpellets die ontstaan na ontharding worden bijvoorbeeld ingezet als bodemisolatie in huizen, in de land- en tuinbouw en in de tapijtindustrie.
• Brabant Water werkt op verschillende locaties aan aquathermie, warmte en koude uit water. Bij bijvoorbeeld zwembad De Tongelreep wordt dankzij aquathermie 450.000 kuub aardgas bespaard.
• Door eigen processen energiezuinig te maken, elektrisch rijden, eigen opwek van duurzame energie en groene energiecontracten mag Brabant Water zich volgens de Climate Neutral Group 100 procent klimaatneutraal noemen.

Meer lezen op de site van Brabant Water

• Dunea gebruikt in toenemende mate Hydrotreated Vegetable Oil (biodiesel) in plaats van fossiele diesel voor apparaten en voertuigen. Bijvoorbeeld voor het noodstroomaggregaat en de monteursbussen. Wanneer deze aan het einde van hun levensduur zijn, worden ze vervangen door een elektrisch exemplaar.
• Op de vernieuwde spoelwaterverwerking op de productielocatie in Scheveningen wordt spoelwater na filtering teruggebracht in het zuiveringsproces. Hierdoor kan spoelwater zelfs drinkwater worden. Hiermee vermindert Dunea haar reststromen en is er meer water om drinkwater van te maken.
• Via Dunea Warmte & Koude biedt Dunea gemeenten die gunstig liggen ten opzichte van de transportinfrastructuur de mogelijkheid om gebruik te maken van duurzame warmte en koude op basis van aquathermie. Op deze manier wordt bijvoorbeeld winkelparadijs Mall of the Netherlands in Leidschendam-Voorburg gekoeld

Meer lezen over duurzaam Dunea

• Evides is vanuit het programma ‘Zon op Water’ bezig met de realisatie van drijvend zonnepark op de productielocatie Berenplaat. Deze opgewekte energie wordt gebruikt voor het leveren van drinkwater aan klanten in Rijnmond en de Hoeksche Waard. Dit is onderdeel van het programma Evides Energie Neutraal.
• Op de productielocaties Baanhoek en Halsteren voert Evides een speciale processtap uit waarmee kalk zich hecht aan kalkkorreltjes. De verzamelde kalk kan worden gebruikt in onder meer tapijttegels en gezichtsscrub.
• Met het duurzaamheidsprogramma ‘Water Without Waste’ zoekt Evides naar manieren om het behandelen en leveren van water aan industriële klanten met zo min mogelijk nadelige impact op het milieu te doen.

Meer lezen op de site van Evides

• WBG levert restwarmte uit de zuivelfabriek van FrieslandCampina in Bedum aan sporthal en zwembad De Beemden. Van het initiatief WarmteStad draagt WBG bij aan de bouw van warmtecentrale Zernike en een groot zonthermiepark.
• WBG heeft het distributiepompstation Eenrum gerenoveerd tot een distributiepompstation van de toekomst. Het gebouw is onder meer volledig geïsoleerd en het terrein is uitgerust met zonnepanelen. De opgewekte energie kan het pompstation in de toekomst voorzien van 45 procent van de energiebehoefte.
• WBG heeft samen met waterlaboratorium WLN een proef uitgevoerd met (membraan)vacuümontgassing om de uitstoot van methaan te verminderen. Dankzij deze technologie kan de methaanuitstoot van WBG in de nabije toekomst worden verminderd met zo’n 10 procent.

Meer lezen op de website van Waterbedrijf Groningen

• Met het duurzaamheidsprogramma PWNergy richt PWN zich met diverse maatregelen op het beperken van CO₂-uitstoot en betere klimaatbestendigheid. Hierbij gaat het om maatregelen voor zowel de korte als lange termijn.
• PWN is op de productielocaties in Andijk en Hoofddorp bezig met het plaatsen van zo’n 73.000 zonnepanelen. Deze drijvende zonnestroominstallaties zijn goed voor ongeveer 25 megawattpiek aan vermogen.
• PWN zet CO₂-beprijzing in om de klimaatschade bij projecten te berekenen. Voor elke ton CO₂-uitstoot betaalt het drinkwaterbedrijf honderd euro. Leveranciers wordt gevraagd dit bedrag door te berekenen in hun offertes.

Meer lezen op de website van PWN

• Diverse reststoffen die ontstaan bij de zuivering van grondwater door Vitens krijgen een tweede leven. Kalk en humus worden bijvoorbeeld hergebruikt in de landbouw.
• In 2021 is Vitens gestart met het beprijzen van de CO2-uitstoot van hun activiteiten: 100 euro per ton. Deze CO₂-beprijzing is al toegepast bij de renovatie van productielocatie Noordbergum, een grote uitstoter van methaangas
• Dankzij een innovatieve technologie onttrekt Vitens op duurzame manier methaan uit grondwater. Dit kan vervolgens worden opgeslagen, waardoor het niet meer in de atmosfeer belandt. Op productielocatie Hammervlier is inmiddels de eerste langlopende demonstratie-installatie in gebruik genomen.

Meer lezen op de website van Vitens

• Waternet levert met een warmtekoude-installatie koude uit drinkwater aan bloedvoorziening Sanquin. De koude gebruikt Sanquin voor het koelen van zijn farmaceutische processen, wat op jaarbasis 1100 ton CO₂ bespaart
• Samen met Waterschap Amstel Gooi en Vecht heeft Waternet een proefinstallatie gebouwd voor de warmtewinning uit oppervlaktewater (TEO). Mogelijk volgen de komende jaren meer van zulke installaties
• Waternet doet in het kader van de circulaire economie met partners uit de omgeving verschillende projecten voor het hergebruik van reststoffen, zoals FosVaatje (fosfaat voor kunstmest), Calcite Factory (kalk voor industriële toepassingen) en circulair baggeren.

Meer lezen op de site van Waternet

• WMD helpt gemeenten bij het plaatsen van een watertap in de openbare ruimte voor gratis drinkwater. Dit stimuleert hergebruik en helpt de uitstoot van CO₂ en de afvalberg van plastic flesjes te verminderen
• Op de productielocaties in Zuidwolde en Hoogeveen doet WMD onderzoek naar het afvangen van methaangas. Dit zorgt voor minder vervuilende uitstoot
• WMD doet onderzoek naar het volledig zelfvoorzienend maken van productielocaties. Behalve naar energieopwekking uit zonnepanelen en windmolens wordt ook gekeken naar de inzet van waterstof

Meer lezen op de site van WMD

• WML heeft twee windturbines in bedrijf genomen in Ospeldijk. Samen met de twee naastliggende turbines van Energiecoöperatie Zuidenwind dekt WML 100 procent van haar stroombehoefte voor de productie en distributie van drinkwater in Limburg met groene energie
• In het pompstation Groote Heide te Venlo is een installatie gebouwd die thermische energie haalt uit opgepompt grondwater. Deze energie wordt weer gebruikt om het pompstation en bijbehorende kantoorruimtes zelf te verwarmen
• WML wekt op twee productielocaties met waterkrachtturbines energie op uit de stroomversnelling in watertransportleidingen. Die versnelling ontstaat dankzij de hoogteverschillen in het landschap

Meer lezen op de website van WML

Oasen

• Op het zuiveringsstation De Hooge Boom reduceert Oasen met behulp van OSRO en remineralisatie de CO₂-uitstoot met 71 procent ten opzichte van de gebruikelijke zuivering. Bij OSRO (One Step Reverse Osmose) is sprake van minimale voorbehandeling door het gebruik van verschillende innovatieve processen
• Oasen zet ook CO₂ in bij verduurzaming, namelijk door het toe te passen bij het stoppen van de na-ontharding in de onthardingsreactoren. Hiervoor wordt normaal gesproken zoutzuur gebruikt. Ook wordt het aantal transportbewegingen beperkt door minder bevoorrading
• In samenwerking met de provincie Zuid-Holland, een aantal gemeenten, waterschappen en landbouw- en natuurorganisaties werkt Oasen aan een veenweidestrategie. Doel is om met aanpassingen in grondgebruik het vrijkomen van broeikasgassen door oxidatie van veengrond te verminderen

Meer lezen op de website van Oasen